Macie swoje ulubione drzewo? Może podczas spaceru w parku, czy lesie zaciekawił Cię nietypowy kształt drzewa, lub kolor mieniących się w słońcu liści? Drzewa mają bogatą symbolikę i są głęboko zakorzenione w naszej (i nie tylko) kulturze.
Sama mam kilka ulubionych drzew, jednym z nich jest brzoza :) Dziś przybliżę Ci jej znaczenie w kulturze, cechy i właściwości zdrowotne :)
Dawni Słowianie utożsamiali to drzewo z wiosną i kobiecością. Staropolska nazwa miesiąca marca to „brzezień”, czyli miesiąc brzóz.
Rytuały związane z brzozą
W trakcie Jarych Godów (rytuał przepędzania zimy i witania wiosny) i Śmigusa Dyngusa okładano się wierzbowymi witkami. Robiono to aby zapewnić sobie płodność i urodzaj.
W tym samym celu podczas obchodów Zielonych Świątek na wsiach zabierano do domów brzozowe gałązki, dodatkowo miały one na celu chronić domostwo od złego. Zwyczaj ten został przeniesiony do polskiego katolicyzmu w trakcie obchodów Bożego Ciała. Gałązki brzozy wtykano pod strzechy, żeby zabezpieczyć dom przed piorunami i nawałnicami, a na polach miały one chronić zbiory przez szkodnikami.
Słowianie określali to drzewo jako boskie. Łączone było z kultem Matki Ziemi, Mokoszy. W wielu rytuałach brzoza pełniła funkcję pośrednika. Przykładowo na mogiłach zmarłych układano gałązki aby dać im możliwość pożegnania się z żyjącymi.
Ciekawostka
Gdy ustawiona w kącie miotła (zrobiona z gałązek brzozy) przewróciła się sama z siebie oznaczało to nadejście śmierci.
Właściwości zdrowotne brzozy
Magiczne właściwości są przypisywane brzozie dzięki powszechnemu jej zastosowaniu w lecznictwie i medycynie:
- oskoła – największy skarb pozyskiwany z brzozy. Sok z brzozy jest bogaty w cukry naturalne, kwasy organiczne, aminokwasy, witaminy i sole mineralne. Dodatkowo działa moczopędnie, dzięki czemu oczyszcza i wzmacnia organizm. Ma pozytywny wpływ na pracę serca, wątroby i nerek.
Najlepiej pozyskiwać go w marcu i kwietniu, wtedy smakuje najlepiej. - liście brzozy – podobnie jak oskoła działają moczopędnie i detoksykująco. Dodatkowo mają działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne oraz przeciwobrzękowe. Zastosowanie mają przy leczeniu chorób układu moczowego i gruczołu krokowego, a nawet w terapii reumatyzmu i dny moczanowej. Ważne, żeby liście zbierać i suszyć wiosną.
- pączki – wykorzystywane są w terapii schorzeń dermatologicznych.
- czarna huba brzozowa – rośnie ona na osłabionych konarach drzewa. Z huby robi się wywar, który bywa wykorzystywany w leczeniu chorób układu pokarmowego. Może być ona pomocna dla żołądka, jelit, dwunastnicy, wątroby i śledziony. Obniża poziom cukru we krwi i pobudza organizm do produkcji interferonu (ma działanie przeciwwirusowe, przeciwzapalne i antybakteryjne). Bywa, że preparaty z huby stosowane są jako wspomaganie leczenia chorób nowotworowych, oraz aby zapobiec negatywnym skutkom radioterapii. Jako bonus mogę jeszcze dodać, że działa uspokajająco.