Kolejny punkt na naszej trasie #ZlaMatkaTrip to Radiostacja w Gliwicach – czasami nieco złośliwie określana Gliwicką wieżą Eiffla :) Jest to najwyższa drewniana konstrukcja w Europie!

Pierwsza radiostacja gliwicka rozpoczęła nadawanie w 1925 roku i służyła do retransmisji programu Radia Wrocław. W celu poprawy jakości nadawanych programów, w latach 30. wzniesiono kilkanaście drewnianych wież radiowych, w których antena umieszona była wewnątrz konstrukcji. Do budowy nie można było użyć metalu, ponieważ zakłócałby emisję fal radiowych. Gliwicka wieża antenowa została zbudowana w 1935 r. przez firmę Lorenz.

Ciekawostki:

• do budowy wieży użyto drewna modrzewiowego
• belki połączono śrubami z mosiądzu – jest ich w konstrukcji 16100
• na szczyt wiodą schody z 365 stopniami
• wieża w czterech miejscach przymocowana została do betonowych fundamentów śrubami o długości 235 cm
• w odległości ok. 250 m od wieży stoi budynek stacji nadajnika oraz dwa budynki mieszkalne, zajmowane pierwotnie przez pracowników obsługujących stację

Uwaga! Tu Gliwice. Rozgłośnia znajduje się w rękach polskich… czyli o prowokacji gliwickiej słów kilka

W przededniu ataku III Rzeszy na Polskę, w czwartek 31 sierpnia 1939 o godz. 20:00 udający Polaków esesmani wdarli się do gliwickiej stacji nadawczej przy ul. Tarnogórskiej, aby nadać odezwę w języku polskim, zapowiadającą rychłą polską ofensywę i wzywającą do powstania. Na miejscu bezpośrednio dowodził SS-Sturmbannführer Alfred Helmut Naujocks, oficer SD. Napastników było siedmiu; udawali cywilnych powstańców śląskich.

Z całego przygotowanego kominikatu w eter poszły jednak tylko następujące słowa: „Uwaga! Tu Gliwice. Rozgłośnia znajduje się w rękach polskich…” Na więcej nie pozwoliły warunki techniczne, czyli brak studia mikrofonowego, które znajdowało się w budynku przy ul. Radiowej, o czym Naujocks po prostu nie wiedział. W desperacji wykorzystał do wygłoszenia swojej deklaracji, zupełnie do tego nieodpowiedni, tzw. mikrofon burzowy. Tak więc nawet i tych kilka słów słyszalnych było jedynie w promieniu paru kilometrów.

W Radiostacji zastrzelony został Franciszek Honiok, były powstaniec śląski. Jego śmierć była częścią akcji mającej uwiarygodnić rzekomy, polski napad. Atak na gliwicką Radiostację był fragmentem planu, który obejmował szereg prowokacji granicznych – nie tylko na Górnym Śląsku, ale także na Pomorzu i w Wielkopolsce. Prowokacje te wykorzystano w propagandowych komunikatach radiowych i prasowych. Stały się uzasadnieniem agresji III Rzeszy wobec Polski, którą obarczono winą za rozpoczęcie wojny.

Obecnie wieża antenowa wraz z trzema budynkami, które razem tworzą zabytkowy kompleks Radiostacji, stanowi własność miasta. Od 2005 roku znajdu się tam Muzeum Historii Radia i Sztuki Mediów – Radiostacja Gliwice. Można w nim zobaczyć oryginalne wyposażenie stacji, a także film o prowokacji gliwickiej.

Radiostacja Gliwice znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki.

Lokalizacja: ulica Tarnogórska 129, Gliwice
muzeum.gliwice.pl/gliwicka-radiostacja/

My do samego muzeum nie wchodziliśmy, za to złapaliśmy trochę słonka na ławeczkach przy wieży –  nie ma tu żadnych opłat i można spokojnie spacerować z psiakiem. Przy wieży znajduje się parking, a wejść na teren można przez cały rok.